LAJKOVAC – Na lokalitetu Anine u Ćelijama kod Lajkovca, arheolozi valjevskog Zavoda za zaštitu spomenika kulture sprovode konzervaciju ostataka rimske vile rustike, nakon čega će se formirati prvi arheološki park u ovom delu Srbije.
Istraživanja na ovom lokalitetu intezivno traju su 2011. godine, a arheolozi su sada počeli i prvu fazu konzervacije uz pomoć sredstava koji je obezbedilo Ministarstvo turizma. Anine se nalaze tik uz budući Koridor 11 i nedaleko od Ibarske magistrale, tako da imaju fantastičnu poziciju za buduće posetioce.
“Ovo je jedinstveni i najbolje očuvanom primeru seoske arhitekture iz rimskog doba. U Srbiji imamo gradove kao što su Sirmijum i Viminacijum, carske palate kao što su Gamzigrad i Mediana, ali ovakav primer nemamo. Najpre, zbog ogromnog gabarita, koji čini 4.000 kvadrata vile rustike i oko 2.000 kvadrata skladišta za poljoprivredne proizvode, dok je površina cele latifundije bila nekoliko stotina hektara. Potom i zbog otrkivenog sistema za grejanje cele vile, kao i javnog termalnog kupatila od preko 500 kvadrata, što nisu posedovali ni mnogi manji gradovi rimske imperije”, objašnjava arheolog Radivoje Arsić.
Istorijski značaj Anina takođe je specifičan za arheološka nalazišta iz rimskog doba na području Srbije. Farma u Aninama, naime, bila je glavni distributivni centar hrane za rimske legije koje su čuvale granicu carstva u Sremu i na Dunavu.
U dosadašnjim istraživanjima, arheolozi su otkrili veliki broj nalaza, poput bogate zbirke očuvanog, novca i bronzanih posuda iz vremena imperatora Konstantina i cara Valensa. Sve to svedoči o o intezivnom ekonomskom životu ovog mesta u periodu od 300. do 380. godine, kada su imanje spalili Goti.